ölüm ve uyku??

[Renovatio]

" başka türlü düşünürsek,ölümün bir iyilik olduğunu umduracak sebep olduğunu da görürüz; ölüm iki şeyden biridir: ya bir hiçlik, büsbütün şuursuzluk halidir, yahut, da, herkesin dediği gibi, ruhun bu dünyadan ayrılarak başka bir dünyaya geçmesidir. ölüm bir şuursuzluk, deliksiz ve rüyasız uyuyan bir kimsenin uykusu gibi bir uyku ise, o ne, mükemmel, ne tam bir kazançtır! bir kimse, uykusunda, hiç rüya görmediği bir gecesini düşünerek, bunu hayatının öteki günleri ve geceleriyle karşılaştırsaydı bütün hayatında bundan daha iyi ve daha hoş kaç gün ve kaç gece geçirmiş olduğunu da bize söyleseydi,sanırım ki herkes,değil yalnız alelade kimseler,büyük kral bile,hayatında, böyle pek az gündüz ve gece bulurdu. ölüm bu çeşit bir uyku ise büyük bir kazançtır; çünkü öyle olunca, zamanın bütün akışı tek bir gece gibi gözükecektir. ama ölüm bizi bu dünyadan başka bir dünyaya götüren bir yolculuk ise, ve herkesin dediği gibi, bütün ölenler başka dünyada yaşıyorlarsa, hakimlerim, bizim, için bundan daha büyük ne iyilik olabilir? gerçekten öteki dünyaya vardığımızda, bu dünyada doğruluk iddia eden kimselerden kurtularak, denildiği gibi asıl doğruluğu veren gerçekten hâkimleri, miros'u, rhadaımanthes''i, aeakos'u triptolemos'u, doğru yaşamış olan yarı- tanrıları bulacaksak,bu yolculuk hiçbir zaman bir ceza olamaz. bir kimse orada,orpheus'a, musatos'a, hesiodos'a, homeros'a kavuşacaksa, bunun için ne vermez ki? hayır, bu doğru ise bırakırız bir daha, bir daha öleyim. hele palamedos ile, telmon oğ lu aias ile, haksız bir hüküm yüzünden ölen eski kahramanlarla buluşmak bizim için ne yüksek bir şeydir!kendi sonunu onların sonu ile karşılaştırmak benim için ne büyük bir zevk! hepsinin üstünde, burada olduğu gibi öteki dünyada da öz ve yanlış bilgeliği araştırmamı ilerletebileceğim,
kimin bilgiç, kimin cahil olduğunu anlıyabileceğim. hakimler! büyük troia seferinin önderi odysseus'u, sisyphos'a, kadınlı erkekli bir çoklarını deneyebilmekte ne büyük bir zevk var! onlarla konuşmakta, onların arasında yaşamakta, onlara sorular sormakta ne sonsuz bir zevk olacaktır! orada hiç şüphesiz, sormak yüzünden ölüme mahkûm edilmek tehlikesi de yoktur. bizden daha mesut olduktan başka, doğruyu söyliyen, orada ölmez de olacaktır. o halde, hâkim ler! siz de benîm gibi ölümden korkmayınız, şunu biliniz ki, iyi bir insana, ne hayatta ne de öldükten sonra,hiçbir kötülük gelmez. onu ve onun gibileri tanrılar daima korurlar.benim yaklaşan sonum, sadece bir tesadüf işi değildir; tam tersine, apaydın görüyorum ki ölmek ve böylece bütün acılardan büsbütün kurtulmak benim için daha değerlidir. işte, içimden gelen işaretin alıkoymamasının sebebi budur. gene bunun, için beni mahkum edenlere, beni suçlayanlar ,asla kızmıyorum. onlar bana iyilik etmeyi bile bile istememişlerse de, bana hiç kötülük de etmemişlerdir. onları ancak, bana bilerek kötülük etmek istediklerinden dolayı kınayabilirim."
__________________